معرفی رشته علوم تربیتی

علوم تربیتی چیست, رشته علوم تربیتی چیست

علوم تربیتی چه رشته ای است ؟

آشنایی با رشته علوم تربیتی و بازار کار آن

رشته علوم تربیتی از رشته های علوم انسانی است که به جنبه های آموزش و پرورش آدمی و دانش های مربوط به آن می پردازد. این رشته با دروسی نظیر فلسفه، روانشناسی، جامعه شناسی، آمار، اقتصاد و مدیریت سروکار دارد. در ادامه درباره رشته علوم تربیتی مطالبی آورده ایم.

رشته علوم تربیتی چیست ؟

تکنولوژی آموزشی در لغت از واژه های خاص “تکنو” به معنی برخورد سیستماتیک با پدیده های علمی، “لوژی” به معنای شناخت، و “آموزش” به معنای فعالیت های هدفمندی است که مربیان یا معلمان انجام می دهند تا تغییر رفتار یا توانایی تغییر رفتار در فراگیرنده به وجود بیاید. از همین جا مشخص می شود که تکنولوژی آموزشی به معنای شناخت پدیده ها یا روش های دقیق آموزشی برای رسیدن به اهداف آموزشی است.

علوم تربیتی (Education) از رشته های علوم انسانی است که به جنبه های آموزش و پرورش آدمی و دانش های مربوط به آن می پردازد. دربارهٔ مفهوم «آموزش و پرورش» باید در نظر داشت که «آموزش و پرورش» منحصر به افراد، زمان و مکان خاصی نیست.

یعنی به‌طور مشخص «آموزش و پرورش» منحصر به مدرسه، دانشگاه یا آموزش دروس خاصی نیست، بلکه «آموزش و پرورش» برای همه، و در هر زمانی و هر مکانی است. آموزش عمومی، آموزش عالی، آموزش کارکنان، سوادآموزی بزرگسالان، خودآموزی، آموزش الکترونیکی و مجازی از انواع آموزش محسوب می شوند.

رشته علوم تربیتی از رشته‌ های گروه علوم انسانی است که به مسائلی از جمله انسان و جنبه های آموزش و پرورش در او می پردازد و این رشته با دروسی نظیر فلسفه، روانشناسی، جامعه شناسی، آمار، اقتصاد و مدیریت سروکار دارد.

در رابطه با گرایش های رشته علوم تربیتی در مقاطع مختلف لازم است بدانید که رشته علوم تربیتی در مقطع کارشناسی شامل پنج گرایش (تکنولوژی آموزشی، راهنمایی و مشاوره، آموزش پیش دبستانی و دبستانی، مدیریت و برنامه ریزی آموزشی و آموزش و پرورش کودکان استثنایی) و در مقطع کارشناسی ارشد نیز گرایش هایی نظیر (برنامه ریزی آموزشی، آموزش و پرورش تطبیقی، برنامه ریزی درسی، تحقیقات آموزشی، آموزش و پرورش استثنایی، روانشناسی تربیتی، آموزش بزرگسالان، مشاوره و راهنمایی، آموزش و بهسازی منابع انسانی، تاریخ و فلسفه تعلیم و تربیت، تکنولوژی آموزشی، مدیریت و برنامه ریزی آموزش عالی، سنجش و اندازه گیری در آموزش و پرورش) را در برمی گیرد.

بیشتر بخوانید:  آشنایی با گروه ماهیان

همچنین رشته علوم تربیتی در مقطع دکتری نیز شامل گرایش هایی چون (تاریخ و فلسفه تعلیم و تربیت، برنامه ریزی درسی، روانشناسی تربیتی، سنجش آموزش، برنامه ریزی توسعه آموزش عالی، برنامه ریزی درسی در آموزش عالی، مدیریت آموزش عالی، اقتصاد آموزش عالی، برنامه ریزی آموزش از راه دور) می باشد.

اولین دانشگاهی که در آن رشته علوم تربیتی تأسیس شد دانشگاه کلمبیا است این رشته در سال 1880 توسط نیکولاس موری باتلر(Nicholas Murray Butler) در آن دانشگاه ارائه گردید. با پیوستن جان دیویی به عضویت هیئت علمی این دانشگاه، رشته علوم تربیتی هم از لحاظ آموزشی و هم از جنبه نظری توسعه یافت.

رشته علوم تربیتی,علوم تربیتی

رشته های علوم تربیتی

رشته های علوم تربیتی در ایران

رشته علوم تربیتی در ایران در مقطع کارشناسی در پنج گرایش گرایش : تکنولوژی آموزشی، آموزش پیش دبستانی و دبستانی، مدیریت و برنامه ریزی آموزشی و آموزش و پرورش کودکان استثنایی و در مقطع کارشناسی ارشد در رشته های برنامه ریزی آموزشی، آموزش و پرورش تطبیقی، برنامه ریزی درسی، تحقیقات آموزشی، آموزش و پرورش استثنایی، روانشناسی تربیتی، آموزش بزرگسالان، مشاوره و راهنمایی، آموزش و بهسازی منابع انسانی، تاریخ و فلسفه تعلیم و تربیت، تکنولوژی آموزشی، مدیریت و برنامه ریزی آموزش عالی، سنجش و اندازه گیری در آموزش و پرورش و در مقطع دکتری در رشته های تاریخ و فلسفه تعلیم و تربیت، برنامه‌ریزی درسی، روانشناسی تربیتی، سنجش آموزش، برنامه ریزی توسعه آموزش عالی، برنامه ریزی درسی در آموزش عالی، مدیریت آموزش عالی، اقتصاد آموزش عالی، برنامه ریزی آموزش از راه دور ارائه می شود.

تعداد واحدهای دروس رشته علوم تربیتی

تعداد کل واحدهای درسی دوره کارشناسی رشته آموزش و پرورش پیش دبستانی و دبستان 142 واحد است، این دروس از لحاط محتوی به عمومی، اصلی، اختیاری و اختصاصی تقسیم می شود، دروس اختصاصی از لحاط نظری و عملی به دو گروه تقسیم می شود (42 واحد دروس نظری و 8 واحد دروس عملی) کارورزی به شرح زیر است:

– دروس عمومی 23 واحد

– دروس اصلی: پایه علوم (اصلی) 61 واحد

بیشتر بخوانید:  10 سیاره ای که دقیقاً مثل زمین کشف شده اند

– دروس تخصصی: دروس کاربردی 50 واحد

– دروس اختیاری 8 واحد

جمع کل واحدهای درسی دوره کارشناسی رشته آموزش و پرورش پیش دبستانی و دبستان 142 واحد است.

دروس اصلی هر چهار گرايش

تاريخ آموزش و پرورش در اسلام و ايران، جامعه شناسی آموزش و پرورش، فلسفه آموزش و پرورش، اقتصاد آموزش و پرورش، اصول و مبانی آموزش و پرورش، مقدمات مديريت آموزشی، آموزش و پرورش تطبيقی، مقدمات برنامه ريزی آموزشی درسی، آموزش و پرورش ابتدايی – راهنمايی و متوسطه، آموزش و پرورش كودكان استثنائی، اخلاق اسلامی، مقدمات تكنولوژی آموزشی، روشها و فنون تدريس، آشنايي با كتابخانه و اصول كتابداری، روانشناسی عمومی، روش های آماری در علوم تربيتی، روانشناسی رشد 1و2 ، سنجش و اندازه گيری در علوم تربيتی، جامعه شناسی عمومی، مقدمات روش تحقيق در علوم تربيتی

دروس تخصصی (گرايش تكنولوژی آموزشی)

سمينار در برنامه ريزی درسی و آموزشی، اصول برنامه ريزی درس و تحليل محتوا، مبانی ارتباط انسانی، برنامه ريزی درسی ابتدايی، اصول طراحی پيام های آموزشی، سمينار در تكنولوژی آموزشی، اصول عكاسی، برنامه ريزی درسی متوسطه، توليد برنامه های تلويزيونی، راديو و تلويزيون آموزشی، انتخاب – بهره برداری و ارزيابی مواد و وسايل آموزشی، تئوری ها و روش های كاربردی در رسانه هاي جمعی، توليد مواد آموزشی، آموزش برنامه ای، آموزش با روش مبتنی بر سيستم ها، اصول طراحی نظام های آموزشی، توليد فيلم های آموزشی، برنامه ريزی درسی آموزش عالی و بزرگسالان، ارزيابی نظام های كوچک آموزشی، آشنايی با مراكز و مواد آموزشی، كارورزی ها و اجرا پروژه های فردی، كارورزی ها و اجرا پروژه های گروهی، جامعه شناسی ارتباطی

رشته های علوم تربیتی, دروس رشته علوم تربیتی

گرایش های رشته ی علوم تربیتی

توانایی های مورد نیاز در رشته ی علوم تربیتی

با توجه به اینکه این رشته به صورت بسیار عمیقی با انسان‌ها، رفتار و یادگیری آن‌ها سر و کار دارد، دانشجویان آن لازم است توانایی ذیل را داشته باشند:

– روابط انسانی بالا

– اصول مدیریت آموزشی

– جامعه‌ شناسی

– دارای خلاقیت بالا

– برخورداری از فن بیان خوب

گرایش ها در مقطع کارشناسی

این رشته در ایران در مقطع کارشناسی دارای 4 گرایش است.

– تکنولوژی آموزشی

– آموزش پیش دبستانی و دبستانی

– مدیریت و برنامه‌ ریزی آموزشی

– آموزش و پرورش کودکان استثنایی

گرایش ها در مقطع کارشناسی ارشد

رشته ی علوم تربیتی در مقطع ارشد دارای 13 گرایش است.

– برنامه‌ ریزی آموزشی

– آموزش و پرورش تطبیقی

– برنامه‌ ریزی درسی

– تحقیقات آموزشی

– آموزش و پرورش استثنایی

بیشتر بخوانید:  صفر تا صد رشته معماری داخلی

– روانشناسی تربیتی

– آموزش بزرگسالان

– مشاوره و راهنمایی

– آموزش و بهسازی منابع انسانی

– تاریخ و فلسفه تعلیم و تربیت

– تکنولوژی آموزشی

– مدیریت و برنامه‌ ریزی آموزش عالی

– سنجش و اندازه‌ گیری در آموزش و پرورش

گرایش ها در مقطع دکتری

این رشته در مقطع دکتری در گرایش های زیر دانشجو می پذیرد.

– رشته های تاریخ و فلسفه تعلیم و تربیت

– برنامه‌ ریزی درسی

– روانشناسی تربیتی

– سنجش آموزش

– برنامه‌ ریزی توسعه آموزش عالی

– برنامه‌ ریزی درسی در آموزش عالی

– مدیریت آموزش عالی

– اقتصاد آموزش عالی

– برنامه‌ ریزی آموزش از راه دور

رشته ی علوم تربیتی,درباره رشته علوم تربیتی

آینده ی شغلی رشته علوم تربیتی

موقعیت شغلی رشته علوم تربیتی در ایران

در مورد بازار کار کارشناسی ارشد رشته علوم تربیتی باید توجه نمود که تنوع گرایش های این رشته زیاد است. فلسفه اصلی رشته علوم تربیتی، استفاده از توانایی فارغ التحصیلان آن در آموزش و پرورش و بعد از آن صدا و سیما است.

ولی در عمل می بینیم که به علت تفکر اشتباه حاکم بر محیط های فوق، تکنولوژیست های آموزشی به سختی جذب این مراکز می شوند. البته بعضی از فارغ التحصیلان رشته علوم تربیتی جذب مدارس غیرانتفاعی شده اند و با ارائه طرح های آموزشی برای دوره ها و درس های گوناگون، کارآیی مدرسه را بسیار ارتقاء داده اند.

عده ای از فارغ التحصیلان هم جذب وزارت ارشاد یا کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان می شوند و سرانجام بعضی از فارغ التحصیلان با توجه به توانایی هایی که در طی تحصیل کسب نموده اند، جذب بازار کار آزاد می شوند و به عکاسی آموزشی یا تولید فیلم های آموزشی می پردازند. فارغ التحصیلان رشته علوم تربیتی در صورت برخورداری از سرمایه لازم می توانند مجوز تأسیس مهد كودک و آمادگی را اخذ كرده و در این زمینه فعالیت كنند.

آینده شغلی رشته علوم تربیتی

دانش آموختگان این رشته توانایی کار در حوزه های زیر را خواهند داشت.

– جذب آموزش و پرورش

– سازمان بهزیستی

– وزارت ارشاد

– سازمان‌ های مدیریت و برنامه ریزی و برنامه‌ و بودجه

– تأسیس آموزشکده های درسی

– وزارت بهداشت

 

منبع: بیتوته